Aflopen week hew ik un dubbeldag metmaakt: un soarte fan langdueruge déjà vu. De hele dag ut gefoël datst alles wat ’er gebeurt al earder siën en metmaakt hest … En dat war ok su: myn foaruge kear war presys fijfentwintug jaar leden op saturdag 4 jannewaris 1997 en duerde dertyn ueren. Ut begon mòrgens froêg allemaal om twintug minuten over achten in ut donker op ’e Swette in Leewadden: ik sú dy dàg myn derde Elfstedentocht skaatse; disse kear war ut krúske foar myn jongste dòchter; de andere twee hadden al ien.
Un dag om noait te furgeten. Un ‘sware’ Elfstedentocht ok fòlgens feulen, omdat der de hele dag un straffe oasterwyn over Frysland waaide, dêr’t menug skaatser um in kapòt ride sú. Mar gyn probleem foar Dokkumers om – teugen de wyn in – nar de tynde stad te skaatsen: wij gingen ommers op hús an! Wy’t dy dag Dokkum haalde, dy kwam der wel, want Dokkum is ok un kearpunt en dus ging ut dêrna foar de wyn wear nar Bartelehiem … Noait hew ik groater ‘wow-effekt’ hat as toen ik op 4 jannewaris 1997 myn eigen stadsje inreed! Kippefel! Un arena fol dânsende en hossende mênsen en ut gejuich fan al dy duzenden fergeet ik noait wear.
Mar op dînsdag 4 jannewaris 2022 kon ik dy hele topdag in’e lijfstriëm opnij beleve bij de NOS. Nou fanàf de kant, siën ik in moaie beelden al dy duzenden skaatsers foarbijkommen. Om kwart foar acht utselfde teugenlicht as toen ikself fanút de donkere nacht onder de Wittebrug deur myn fel ferlichte stadsje binnengleed: út ’e donkere hel fan ut noarden in’e ferlichte hemel fan Dokkum. Reinder Reinders as rayonhoofd derbij en Haye Sybesma as de opperspreekstalburgemeester op ut Kleindiëp, dy’t as un soart fan Dokkumer Mart Smeets de hele dag an mekaar praatte.
Dione de Graaff interviewt fijfentwintug jaar later in ’e spesjale avendútzending op’e Syl de foarsitters fan toen en nou en de laaste winnaars fan de Tòcht der Tòchten. Ik denk dat “Dokkum” dy avend ut meestnoëmde woard op tillevizy war. De moaie plaatsjes fanút ut koepeltsje fan ut Stadhús met op ’e achtergrôn de prachtug ferlichte, wentelende wiken fan ’e Selden Rust, krekt as in 1997 toen de moalen de hele dag draaid het. Klokslag elf uer haalt rayonhoofd Reinders met un groate grijns in un sigarekistje de stempeltsjes op út ut stempelhokje. Sneue Rudy út Assen wurdt as laaste fan ut ys haald en is in tranen: “Eén minuutsje te laat …!”, mar hij fergeet dat er Leewadden noait in dat laaste uerke hale sil at er al feertyn ueren werk har om in Dokkum te kommen. Gyn krúske dus.
Né, nyt elkenien dy’t in Dokkum komt, haalt ut dy dag dus wel … mar de ‘dubbeldag’ fan dînsdag war un dubbelslag! Wat is Dokkum wear moai op’e kaart set en de hele dag hew ik – en met mij hopeluk feulen – de tòcht herbeleefd en genoaten èn … ik kreeg un ge-wel-dug idee:
myn ‘wow-gefoël’ bleef mar hangen en ik sag kânsen foar nòg un nije route wêrlangs duzenden – krekt as op dizze dubbeldagen – oans stadsje binnenstrome kinne … (Klein probleem: dan mut der wel wat ys in ut Kleindiëp lêge, want de laaste jaren war dit allenug foar Maarten van der Weijden un geskikte route om Dokkum binnen te kommen.)
Warner B. Banga
NOTA BENE: disse spinsels en kollumns binne bedoëld om reaksys op te roêpen en krijen, mar wel in ut Dokkumers graag! Dus skryf suas’t praatst en reagear, mar wel it oans stadstaaltsje graag! Aksy geeft reaksy. Kyk ok us op: www.dokkumers.nl
Namens Ut Genoatskap foar ut gebrúk fan ut Dokkumers
