Het coronavirus brengt veel maatregelen met zich mee. Bijvoorbeeld de maatregel van het thuisblijven. De straten van Dokkum zijn zichtbaar leger, veel mensen blijven binnen: thuiswerken, thuisschool, thuis sporten, thuis sociale contacten onderhouden en ga zo maar door. Hoe wordt deze bijzondere tijd door iedereen beleefd? Wekelijks laten we iemand in deze tijdelijke rubriek “Dokkum blijft thuis” aan het woord. Deze week is dat Jeroen Pel, fysiotherapeut bij Fysiotherapie Dongeradeel.

Hoe zien je werkdagen er momenteel uit?
Normaal gesproken zijn er altijd mensen aanwezig in de praktijk, nu nagenoeg niemand. We spreken de patiënten voornamelijk per telefoon of via beeldbellen. Op deze manier kunnen we onze patiënten vragen hoe het met ze gaat en bespreken we de oefeningen die ze kunnen doen. We werken dus zo veel mogelijk op afstand: wat niet (medisch) noodzakelijk is behandelen we op afstand. Dan blijft natuurlijk altijd de vraag wanneer het noodzakelijk is of niet. Grofweg hanteren we daarvoor de vraag: worden de klachten erger wanneer we niet behandelen? Hier in de praktijk zien we in principe niemand, dat is vooral in verband met de schaarste aan beschermingsmiddelen. Nu de operaties weer wat op gang komen, krijgen we wel weer nieuwe aanmeldingen en die nieuwe patiënten bezoek ik dan bijvoorbeeld thuis op voldoende afstand, in de tuin of bij de voordeur bijvoorbeeld.

Hoe hebben jullie als fysiotherapeuten/praktijk ingespeeld op de coronacrisis?
Vanuit de overheid hebben wij als fysiotherapeuten geen harde besluiten of richtlijnen meegekregen. Medisch noodzakelijke zorg kan nog plaatsvinden, maar op welke manier is elke keer een individuele afweging samen met de patiënt. Als praktijk hebben wij aangegeven contact met de patiënt te willen minimaliseren, ook met het oog op het te kort aan beschermingsmiddelen in de sectoren waar deze écht nodig zijn. Hier willen wij op dit moment geen aanspraak op maken. Onze praktijk is aangesloten bij Fys’Optima, een overkoepelend orgaan van fysiotherapiepraktijken in Friesland, waarmee we met z’n allen naar buiten treden. Hier worden protocollen voor de praktijk besproken, bijvoorbeeld hoe om te gaan met hygiëne of hoe straks weer op een veilige manier behandelingen op te kunnen schalen. Daarnaast hebben vol ingezet op eHealth. We hebben een nieuw programma aangeschaft en gekoppeld aan ons systeem. Het betreft een ideaal programma voor deze tijd waarmee we kunnen beeldbellen met patiënten en tegelijkertijd filmpjes met oefeningen kunnen versturen. Zo proberen we iedereen toch zo goed mogelijk te helpen.

Hoe hebben jullie contact met jullie patiënten en wat zijn de reacties?
Vooral via dat nieuwe eHealth-programma met beeldbellen dus. Zo is er voor veel patiënten toch een stok achter de deur om hun oefeningen te blijven doen. Al vragen ze wel steeds vaker wanneer ze toch weer naar de praktijk mogen komen. En als fysiotherapeut denk ik ook wel: ik heb sommige patiënten nu al zeven weken niet gezien, ik zou toch wel eens willen zien/voelen hoe en in welke mate vorderingen zijn gemaakt in het herstelproces…

In het begin van de coronacrisis waren er veel telefoontjes met vragen over hoe nu verder, nu het wat langer duurt zijn er ook minder telefoontjes. Er is wat meer berusting, dat zie je in de hele maatschappij eigenlijk wel.

Hoe ziet jullie werk er straks uit in een 1,5-meter-samenleving?
Dat is wel lastig in ons beroep, bijna niet haalbaar… Toch denken we daar uiteraard al veel over na en er ligt al een plan vanuit onze beroepsgroep. Voordat we weer terug kunnen naar het ‘normale leven’ zal er in eerste instantie wel een ‘nieuw normaal’ ontstaan waarbij we vier groepen hebben: A mensen zonder corona die niet tot de risicogroep behoren, die we ‘gewoon’ zouden kunnen behandelen; B mensen zonder corona die wel tot de risicogroep behoren, die kunnen we met bepaalde voorschriften behandelen; C mensen met corona, die we niet kunnen behandelen; D mensen die corona hebben gehad en nu klachtenvrij zijn, die kunnen we alleen op verwijzing van de medisch specialist behandelen.

Naast de één-op- één behandelingen is de fysiotherapie natuurlijk een heel breed gebied, veel van ons werk is in de afgelopen jaren naar de oefenzaal verschoven. Veel mensen kwamen hier daarom tegelijkertijd met elkaar oefenen/sporten in de sportzaal. We zijn al druk bezig hiervoor oplossingen te bedenken. In de praktijk, aan de Suiderbaanstraat, hebben we in principe drie zaaltjes waar we per zaaltje een therapeut en patiënt kunnen laten oefenen. Daarnaast hebben we meerdere locaties, verdeeld over Dokkum (4), Ternaard, Holwerd, Anjum en Blije. En dan bij de voordeur er in en bij de achterdeur eruit, zodat patiënten elkaar niet tegen hoeven te komen. Mogelijkheden te over om mensen weer, op een veilige manier, te kunnen gaan zien.

Omdat we nog té weinig weten van het coronavirus, moeten we echter waken voor schijnveiligheid. Dat we bijvoorbeeld een scherm plaatsen tussen twee hometrainers maar dat de aerosolen (zwevende deeltjes in de lucht, die mogelijk een rol kunnen spelen bij de verspreiding van het virus) toch in de ruimte ‘rondvliegen’ door sportende mensen en zo weer worden ingeademd door een ander. Zo’n scherm lijkt voor patiënten dan een veilige oplossing, maar het moet niet zo zijn dat ze dan hier in ons centrum besmet worden.

Heb je nog tips voor thuisblijvers?
Op het gebied van gezondheid zou ik zeggen: blijf in beweging! Dus ook bij het thuiswerken: blijf zoeken naar momenten om even te wandelen of te fietsen. De beste houding is de volgende.

In het algemeen merk ik door de coronacrisis dat ik meer tijd met mijn gezin doorbreng. Ik ben doorgaans best heel druk bezet met mijn werk, een master-opleiding, vrijwillige werkzaamheden bij onder andere c.s.v. Be Quick, alle verplichtingen die onze (sportende) kinderen met zich meebrengen, etc. Nu is er ook wel het besef wat eigenlijk het belangrijkste is, bijvoorbeeld je zoon die de lunch wil maken. Hij wilde al een tijdje een ei-tosti voor ons maken (dat had hij gezien op een youtube filmpje van een bekende vlogger). Het hele aanrecht zat er onder, maar dat was nu minder erg. In de drukte blijven zulke dingen er wel eens bij, nu was het zover en was hij zo trots als een pauw. Dus ondanks alle problemen die er nu spelen zie je toch ook mooie dingen.