In en om Sionsberg aan de Birdaarderstraatweg in Dokkum gebeurt van alles op het gebied van zorg. Om al die verhalen een plekje te kunnen geven, heeft online stadskrant in-dokkum.nl een nieuwe rubriek. In ‘Rondom Sionsberg’, komt iedere keer een verhaal van Sionsberg aan bod. In deze editie maken we kennis met de afdeling Endoscopie (maag- en darmonderzoek) van DC Klinieken.
“Wij bieden al een aantal jaren maag- en darmonderzoeken aan met behulp van een scopie. Het aantal patiënten voor deze onderzoeken is snel aan het groeien. Daarom gaan we vanaf januari 2019 uitbreiden met een extra dag, zodat er voldoende ruimte is voor het uitvoeren van alle aangevraagde onderzoeken” vertelt Jan Feddema, locatie manager DC Klinieken Dokkum.

Sinds afgelopen juni is DC Klinieken Dokkum gecertificeerd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. In dat kader werken er speciaal gecertificeerde maag-darm-lever specialisten vanuit Nij Smellinghe in Drachten. Zij werken samen met een team van endoscopieverpleegkundigen, waaronder Antine Holwerda (foto): “Door middel van het bevolkingsonderzoek kan (dikke) darmkanker worden voorkomen of in een vroeg stadium worden ontdekt. En als het vroegtijdig ontdekt wordt is de kans op een succesvolle behandeling veel groter. Dit vraagt een intensieve begeleiding van de patiënten door ons als endoscopieverpleegkundigen”.

Darmkanker opsporen
Het bevolkingsonderzoek darmkanker is voor mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar. Zij ontvangen automatisch een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek via de post. Bij de uitnodiging zit een buisje, de ontlastingstest. Antine legt uit: “Het staafje steek je op verschillende plekken in de ontlasting. Vervolgens kun je deze in een antwoordenvelop opsturen naar een laboratorium. Daar wordt onderzocht of er bloed in de ontlasting aanwezig is. Je zou het niet zeggen, maar je kunt dit zelf echt niet zien. Je hoeft ook helemaal geen klachten te hebben terwijl er toch bloed in de ontlasting kan zitten. En dat kan een teken van darmkanker zijn. Wordt er niets gevonden in de zelftest, dan krijg je na twee jaar een nieuwe oproep. Een poliep heeft doorgaans 10 jaar nodig om uit te groeien tot een kwaadaardige poliep. Daarom worden mensen herhaaldelijk uitgenodigd’. Als er inderdaad bloed is aangetoond, wordt de huisarts van de patiënt alvast op de hoogte gebracht. De patiënt zelf krijgt bericht van Bevolkingsonderzoek Noord met een datum voor een vervolgafspraak. Voor inwoners binnen een straal van 30 kilometer rond Dokkum betekent dit, dat ze worden uitgenodigd in DC Klinieken Dokkum. Hier wordt bij deze patiënten een coloscopie uitgevoerd voor verdere diagnostiek.

Spannend
Antine: “Het is natuurlijk ontzettend spannend voor een patiënt wanneer de uitslag van de zelftest niet goed blijkt te zijn. Het is daarom van belang dat we de tijd nemen om de patiënt zo goed mogelijk te informeren over wat er staat te gebeuren. Iedere patiënt krijgt daarom een uitgebreid intakegesprek. Vanuit Bevolkingsonderzoek Noord wordt gezorgd voor de benodigde voorbereiding op dit gesprek. Er is onder andere een medicatielijst nodig, die de patiënt zelf bij de huisarts moet opvragen.

Intakegesprek
De intakegesprekken vinden altijd plaats met de endoscopieverpleegkundige. “Tijdens dit gesprek leggen we de procedure uit en bespreken risico’s en eventuele complicaties die kunnen optreden. Ook raden we alle patiënten aan een roesje te nemen tijdens de ingreep. Het roesje zorgt er niet voor dat je gaat slapen; het is een ontspannend middel wat ervoor zorgt dat het onderzoek grotendeels langs je heen gaat. We bieden dit standaard aan. En omdat de darmen tijdens het onderzoek zo leeg mogelijk zijn, moet de patiënt vooraf laxeermiddel innemen. Dit kan nadelige gevolgen hebben voor de medicijnen die je gebruikt; die werken dan misschien minder goed. Denk aan medicatie voor diabetes of anti stolling: deze medicijnen kunnen niet gestaakt worden en dus moet er overlegd worden met de specialist. Daarom is de medicatielijst zo belangrijk”. Jan: “Zo voorkomen we dat we dingen over het hoofd zien en kunnen we veilige zorg bieden”. Vervolgens kiest de patiënt zelf of hij het onderzoek wil ondergaan of niet.

Endoscopie MDL-arts Manolis Pyleris

Wachtlijst
Wanneer de patiënt besluit om voor het onderzoek te gaan, wordt het meestal binnen twee weken ingepland. “De wachtlijsten in Dokkum zijn in de regel korter dan bij de overige zorginstellingen in de regio. De gemiddelde wachttijd voor een coloscopie is 90 tot 100 dagen”, legt Jan uit. “Omdat het hier allemaal veel sneller kan, weten ook steeds meer patiënten ons te vinden”.

Onderzoek
De scopie zelf duurt 20 tot 40 minuten. De uiteindelijke duur van het onderzoek is afhankelijk van of de specialist ook poliepen vindt. Deze worden dan direct verwijderd. Wordt er afwijkend weefsel gevonden, dan neemt de specialist hier direct een monster van. Dit wordt opgestuurd naar het laboratorium. Na afloop van het onderzoek kan de specialist al een voorlopige uitslag geven. Antine: “We vragen altijd aan de patiënt om een familielid of een naaste mee te nemen naar het onderzoek. Vanwege het roesje ben je meestal niet helemaal in staat om het verhaal van de specialist goed in je op te nemen. Na twee dagen bellen we de patiënt weer op om te vragen hoe het gaat”.

Uitslag
De specialist belt altijd binnen een week met de definitieve uitslag van het weefselonderzoek. Mocht de uitslag niet goed zijn, dan wordt de patiënt meteen doorverwezen naar een ziekenhuis in de buurt. Meestal is dit Nij Smellinghe in Drachten. Jan: “In 8% van de gevallen wordt darmkanker gevonden. Dat is best veel. Echter, als je er in een vroeg stadium bij bent is de kans op een succesvolle behandeling veel groter”.
Zorg die past bij de regio. DC Klinieken is een landelijke zorgorganisatie en onder andere gespecialiseerd in maag- en darmonderzoeken. Niet alleen Dokkumers, ook mensen buiten de regio weten de kliniek te vinden. Jan: “Vanwege de korte wachttijden is het ook voor mensen die acute klachten hebben, prettig dat ze hier snel terecht kunnen. DC Klinieken vindt gastvrijheid erg belangrijk. Wij behandelen mensen zoals we zelf behandeld willen worden. Het klinkt cliché, maar bij ons ben je als patiënt geen nummer”.

Meer informatie is te vinden op de website van DC Klinieken, . www.dcklinieken.nl en op www.bevolkingsonderzoeknoord.nl/darmkanker