Koppermaandag 11 januari 2015

Aan de gecommitteerden van het Blokhuisterespel,

Weet u wat “un Dockumer “is?

Het was weer zover. Als bewoner van wijk D, het Blokhuisterespel, viel vandaag de brief in de bus met daarin 1 euro en een begeleidend, verklarend schrijven namens de gecommitteerden van het Blokhuisterhespel. Het is namelijk Koppermaandag, een feest dat stamt uit de Middeleeuwen, waarbij alle gilden in optocht met muziek de stad in gingen om van de bevolking een fooi op te halen. Om die vervolgens in te zetten voor een groot feest voor henzelf. Het enige “gilde” dat dit tot op de dag van vandaag nog doet – in moderne vorm door het jaarlijks uitgeven van een Kopperprent – is het drukkersgilde. Ook onze plaatselijke drukkerij Douma doet daaraan mee en heeft ook in de loop der jaren de Kopperprent uitgegeven. Prachtig, zo houd je een traditie in stand.

Maar, vroeger was de Koppermaandag ook de dag dat er rekeningen betaald moesten worden, dus was het bedrag dat de bewoners kregen door de verhuur van Lutjebleek – nu parkeerterrein, maar vroeger bleekveld voor de was en speelterrein voor de kinderen – als bebouwde grond erg welkom. Tenminste, wanneer de vrouw het in ontvangst nam, want volgens een artikel in het verzamelboek “Dokkum ’ n stad vol herinneringen” wist de heer des huizes er op een andere manier wel raad mee. Het geld werd namelijk persoonlijk overhandigd aan de bewoner. Dat is jammer genoeg – maar wel begrijpelijk – niet meer zo.

De noodzaak om rekeningen te betalen is er niet meer voor de euro die in de bus valt, vergezeld van een min of meer verklarende brief van de gecommitteerden, maar een mooie traditie blijft het. Maar, of het nu een tikfout is of geen kennis hebbend van de Dokkumer geschiedenis, de naam van wijk D wordt verhespeld = verhaspeld. En dat mag niet zo zijn.Want wat staat er in de brief van de gecommitteerden: Het Blokhuisterhespel. Maar in de eerste zin: “Steden waren in de middeleeuwen verdeeld in wijken, de zogeheten espels”. Het kan dus wel goed. En zo moet je met het erfgoed omgaan. Verklarend maar ook correct.

Toen ik dit las moest ik denken aan een brief van de gemeente betreffende wijzigingen in het parkeerbeleid in wijk Blokhuisterespel van 2013. Nieuwe website waar we al onze parkeerwijzigingen konden doorgeven, plus een verwijzing naar de straten waar we mogen parkeren (met vergunning, dat dan weer wel). Deze opsomming van straten in het deel binnenstad tussen Groot- en Kleindiep en de Ee  is heel verrassend, maar ook wel leerzaam en tot nadenken stemmend. Ik noem alleen de opvallende straten, met hun (on)mogelijkheden:

’t Hofke                      Nooit geweten dat dit een straat is (weet u overigens waar dat is?)
’t Nauw                      Heel geschikt voor amfibievoertuigen
Baantjebolwerk          Verboden te parkeren op de bolwerken (en terecht)
Bij ’t Hooghuis           Breedte 1,5 meter!
Bolwerksteegje           Kan je auto traplopen?
Doorbraak                  Probeer het eens, gelijk een file tot aan de Spar
Haantje Rit( Rid)       Met een bernewein kin ut krekt
Nieuwe Buurt             Gelijk alles vast
Steenhouwerssteeg     Bonje met de buren
Stenendam                 Geen vakken dus niet
Vlasstraat                   Gebeurt vaak – apotheek- maar kan eigenlijk (mag) niet
Zuiderbolwerk            Bolwerken verboden

En o ja, er zijn ook nog vijf straten waar het wel kan/mag. Twee verklarende brieven van de gemeente, op beide is wel wat aan te merken. Erg? Nee natuurlijk niet, maar het geeft wel een betekenis aan de als eerste gestelde vraag:

Wat is un Dockumer? Bij het biljarten een stoot die vele kanten raakt, maar geen bal! Vrij vertaald in het Nederlands: het raakt kant noch wal. Advies van een Dockumer (die ook wel eens de plank mis slaat): Wees u meer bewust van de – cultuurhistorische- rijkdommen van uw stad.

Hoogachtend,

Doeke Bakker
Vleesmarkt