De Wite Kninen en “Ode aan de zwarte roeken”


In de Rubriek “Wite Kninen” stelt het collectief “Wite Kninen” zich voor en bespreken we een aantal onderwerpen geïnspireerd op de karakteristieken van noordelijk Oostergo. Oostergo was een van de drie streken waarin de huidige provincie Fryslân in vroegere tijd werd ingedeeld. De Wite Kninen zoeken in het kader van Culturele Hoofdstad van Europa 2018 de samenwerking met verschillende groepen uit de samenleving. Deze week bespreken we “Ode aan de zwarte roeken”.

De vloek van de roek
Het gekrijs en gepoep van de roeken, de neef van de zwarte kraai, zorgt voor veel overlast. Veelal hangen deze kolonievolgels om rond kerken en hoge bomen in de dorpen van Noordoost Fryslân. Grote groepen roeken bouwen hun nesten dicht bij elkaar in de toppen van bomen en ze zijn niet overal even populair. Ondanks deze impopulariteit, zijn hun nesten wel beschermd en brengen wij, de Wite Kninen, een ode aan deze zwarte vogel!

Roek van afvalmateriaal
De roek, iets kleiner dan 50 centimeter, met zijn zwarte verenkleed en zwarte iets naar beneden gebogen snavel. Bijna hetzelfde vliegbeeld als een kraai, maar een iets snellere vleugelslag. Wanneer je bij jezelf op zolder of in de schuur kijkt zou je van al het zwarte afvalmateriaal deze imposante beesten na kunnen maken. Fietsbanden, vuilniszakken. kniebeschermers, draden, pollepels met als basis gaas. Stel je eens voor hoe dat zou zijn…


Foto: detailfoto van het kunstwerk

J.J. Boumanschool
Als er dan ook nog een groep leerlingen van de J.J. Boumanschool uit Dokkum is, die een complete ruimte zwart schildert, diep zwart, is dat behoorlijk vervreemdend. Plaats de roeken in een zwarte ruimte en het krijgt iets unheimisch: je herkent het wel, je kan het alleen moeilijk plaatsen. Plaats de roeken niet afzonderlijk in deze ruimte maar bij elkaar, dat is het sterkst.

Ondanks de negatieve lading die de roeken met zich meebrengen, is het een eer dat ze hier in Noordelijk Oostergo rondhangen. In deze unheimische ruimte tussen een sluier van gaas…

De Wite Kninen en “Het land van de horizon”


In de Rubriek “Wite Kninen” stelt het collectief “Wite Kninen” zich voor en bespreken we een aantal onderwerpen geïnspireerd op de karakteristieken van noordelijk Oostergo. Oostergo was een van de drie streken waarin de huidige provincie Fryslân in vroegere tijd werd ingedeeld. Deze week bespreken we “Het land van de horizon”.

CBS De Regenboog en Kunstgreep van Wil
Als Wite Kninen hebben we twee verschillende groepen gevraagd een beeld te maken waarin we mee mogen turen naar een denkbeeldige horizon. De eerste groep was een groep leerlingen uit groep 7 en 8 van CBS De Regenboog uit Dokkum en de tweede groep is van de Kunstgreep van Wil. Wil is een organisatie voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld Cadeauwinkel de Snipel en ateliers in Het Bolwerk.

Fryslân
Denken we aan Fryslân dan denken we vaak aan platte stukken grasland met grazende koeien. Wanneer je naar de horizon kijkt, ziet iedereen iets anders. Deze hele weidse ruimte in het noorden van Nederland met zijn bijzondere karakteristieken wordt door iedereen op een geheel eigen manier beleefd.

Beide groepen hebben stilistische mensfiguren gemaakt die turen naar de horizon. Uit een oud keukenblad zijn blokken hout gesneden. Uit oud isolatiemateriaal is met mesjes een figuur gesneden en daarna beplakt met papier-maché. De poppen zijn in verschillende kleuren geel geverfd, “geel dat ‘popt’ zo mooi” vinden de Wite Kninen. Als je al die verschillende turende poppen op ooghoogte bij elkaar zet, kijken ze naar de denkbeeldige horizon. Iedereen kijkt op zijn eigen moment, op zijn eigen manier en ziet zijn eigen Fryslân!

Jeans art door basisschoolleerlingen
Hoe kijken de basisschoolleerlingen naar deze horizon en omgeving? Wat zien zij als kenmerkende gebouwen of monumenten in Dokkum en de omliggende dorpen? Welke sporten worden uitgeoefend of welke dieren komen ze tegen? De antwoorden op deze vragen verwerkten ze in beeldposters. Hun fantasie ging snel richting concrete zaken als koeien, schapen, voetbal en de molens van Dokkum. Deze leerlingen waren vooral gefocust op Dokkum en wisten weinig beelden te noemen van de omliggende omgeving en dorpen.

Naar aanleiding van de ideeënposters werd aan de hand van oude spijkerbroeken hun beeld op Fryslân omgezet in ‘jeans art’. “Niets is universeler dan een spijkerbroek bij kinderen én ze zijn er in alle kleuren!” aldus de Wite Kninen.

 

Wite Kninen achter mysterieuze gele borden


De opvallende, mysterieuze gele borden die in Dokkum zijn geplaatst, zijn afkomstig van collectief ‘Wite Kninen’. Het collectief meldde zich maandagmiddag bij de redactie. De afgelopen dagen werden een aantal opvallende gele borden op verschillende locaties in Dokkum geplaatst. Zowel de lezers als de redactie van in-dokkum vroegen zich af waar deze borden vandaan kwamen en wat ze te beteken hebben. Afgaand op de naam van het collectief lijkt het erop dat de witte hand op de gele borden een konijn voorstelt. Meerdere lezers lieten al weten dat er een schaduw kan worden gemaakt die op een konijn lijkt, door een hand op een dergelijke manier te houden.

Eigenlijk had de groep zich nog even willen verstoppen. “Vanwege de storm aan reacties hebben we ons nu alvast bekend gemaakt”, laat de groep weten. De komende maanden houdt in-dokkum.nl contact met deze groep, in een rubriek zullen zij zich de komende maanden presenteren aan de inwoners van Dokkum en omstreken. Hou voor meer informatie vooral www.in-dokkum.nl in de gaten.

De borden met een gele achtergrond met daarop een witte hand, waren geplaatst op en aantal drukke locaties in de stad. De redactie kreeg onder andere tips over De Zijl, waar vrijdagmorgen een perspresentatie was en op parkeerterrein De Helling, waar Dokkum Beach plaatsvindt. Het bord dat aan de Rondweg was gevestigd, was overigens vrijdag niet meer te zien.

Opvallende gele borden zijn een mysterie


Een aantal opvallende gele borden die op meerdere locaties in Dokkum te zien zijn zorgde donderdagavond en vrijdag voor tal van vragen aan de redactie van in-dokkum.nl. De borden met een gele achtergrond met daarop een witte hand, zijn geplaatst op en aantal drukke locaties in de stad. De redactie kreeg onder andere tips over De Zijl, waar vrijdagmorgen een perspresentatie was en op parkeerterrein De Helling, waar Dokkum Beach plaatsvindt.

Zowel de organisatie van Dokkum Beach en Rotary Dokkum die de perspresentatie organiseerde had geen verklaring voor de borden. Ook bode Simon Vellema van de gemeente Dongeradeel had geen idee. “Soms zijn er scholen die bijvoorbeeld een speurtocht organiseren, maar daar weten we dan vaak wel vanaf. Nu zou ik het niet weten”. Het bord dat aan de Rondweg was gevestigd, was overigens vrijdag niet meer te zien. Een van de lezers verwacht een verband met de gouden hand en zwarte hand.

Tips zijn welkom via: redactie@in-dokkum.nl.