Deal met provincie: fietsbrug over Grootdiep


In het verlengde van de Dongeradyk en over het Dokkumer Grootdiep heen komt een fietsbrug te liggen. Dat is een van de afspraken die tussen de provincie Fryslân en de gemeente Dongeradeel zijn gemaakt in het kader van de Centrale As. Het gaat om een beweegbare brug die uitkomt op industrieterrein de Hogedijken. Zowel de gemeente Dongeradeel als de provincie dragen financieel bij aan de genoemde maatregelen. Het college van B&W doet hiervoor een voorstel aan de raad. De maatregelen zijn in de provinciale begroting al opgenomen.

Op dit moment is de parallelweg van de Schreiersbrug nog een belangrijke fietsverbinding tussen het Fugellân en bedrijventerrein Hogedijken. Deze parallelweg wordt met de komst van de Centrale As opgewaardeerd naar een rondweg. Voor fietsers is deze route dan minder geschikt. Daarom wordt de nieuwe fietsroute gerealiseerd over het Grootdiep ter hoogte van de Dongeradyk. Een verbinding die de verkeersveiligheid aanzienlijk verbetert en zorgt voor een betere ontsluiting van de wijk It Fugellân met de rest van de stad.

Onverwachte vondst van steenbakkerij uit 15e eeuw bij Dokkum


Afgelopen week werd voor de derde keer in korte tijd een archeologische vondst gedaan in Dokkum. Toch was er een groot verschil met eerdere opgravingen. De resten werden dit keer niet in de historische binnenstad van Dokkum gevonden, maar aan de rand van stad. Elzinga wegenbouw uit Dokkum stuitte tijdens het aanleggen van de trailerhelling bij de nieuwe verbindingsvaart op de resten. De gemeente Dongeradeel liet het werk stilleggen en schakelde Raap Archeologisch adviesbureau in om ter plaatse onderzoek te doen.

Onverwachte vondst
In het weiland aan de Birdaarderstraatweg werd wel verwacht dat er veel puin zou worden aangetroffen. Toen de aannemer ook kloostermoppen (grote historische stenen) tussen het puin aantrof, werden de werkzaamheden stilgelegd. In tegenstelling tot de eerdere vondsten was er op historisch kaartmateriaal weinig over de plek terug te vinden. Na een oriënterend archeologisch onderzoek werd duidelijk dat het gaat om een voormalig tichelwerk, oftewel een pannen- en steenbakkerij.

Verbrandingssporen aangetroffen
Ook zijn er bakstenen vloertjes uit vermoedelijk de 16e eeuw aangetroffen en zijn er verspreid over het terrein verbrandingssporen waargenomen die verband houden met oude steenoven(s). Aangetroffen dakpannen en baksteenresten waren vermoedelijk te slecht voor de verkoop en zijn daarom op het productieterrein achtergebleven, zogenoemde misbaksels. De resten dateren gezien hun formaat en vorm vooral uit de 15e en 16e eeuw, hoewel niet is uitgesloten dat er nog resten uit eerdere periodes worden gevonden.

Grond eigendom van klooster Klaarkamp
De grond waarop het tichelwerk staat, was in de Late Middeleeuwen eigendom van het klooster Klaarkamp, gelegen ten noordoosten van Dokkum bij Rinsumageest. Dit cisterciënzer klooster werd in 1163 gesticht en heeft tot 1580 bestaan. De monniken hielden zich onder meer bezig met de baksteenproductie. Hiervoor werd de vette kleigrond in de omgeving gebruikt als grondstof en lokaal gewonnen veen diende als brandstof. Het is mogelijk dat de steenbakkerij bij het klooster heeft gehoord, maar dat is nu nog niet aan te tonen. Dat de steenbakkerij in de kloostertijd actief was, wil niet zeggen dat het onder leiding van het klooster stond. Zo is bijvoorbeeld bekend dat het klooster rond 1500 tichelwerk-(en) heeft verkocht. Nader onderzoek moet uitwijzen wanneer de productie precies startte en wat er zoal werd geproduceerd.

De archeologen zullen hun analyses nog verder gaan uitwerken. Het grootste deel van de archeologie is nog intact en blijft bewaard onder de grond. Ook drie vloertjes die werden getoond worden weer begraven. De werkzaamheden aan de verbindingsvaart en de trailerhelling kunnen daarna weer worden hervat.

Zeldenrust en altijd wat. Lekker puh!

Eenmaal per jaar worden de Nationale Molendagen gehouden. Dit jaar 2015 op 9 en 10 mei, zaterdag en zondag. Dit vergt van de vrijwillige molenaars wat extra inzet, omdat het eigenlijk wel feestelijke dagen zijn. Enkele molens draaien dan ook met de vlaggen in het gevlucht (de wieken), een mooi gezicht. Mooi te zien was dit bij molen De Hoop in Dokkum. De vrijwillige molenaars Warner Banga en Jan Holtkamp hadden er duidelijk plezier in. Op de Zeldenrust (Karel Jongsma en Evert Dam) werd tarwe gemalen, flink werken dus, en dan worden de vlaggen naar de tweede plaats verdrongen. Zo’n vlag wil nog wel eens los raken of aan flarden scheuren bij het ronddraaien, en die extra aandacht werkt dan verstorend. Voor de bezoekers is dit natuurlijk een feest, en weer wordt eens des te meer de aandacht gevestigd op het belang en de waarde van deze in goede staat verkerende monumenten. Stichting Monumentenbehoud Dongeradeel met zijn vrijwilligers spelen hierin een sleutelrol. Ook in de buitenplaatsen is er bezetting en zijn de molens open ter bezichtiging.

In Hantum bij de stoepa maalde de Hantumer molen, een grote poldermolen met een verzet van één kubieke mater water per seconde. Oane Visser is hier de molenaar, een markant persoon in de molenwereld. In Ezumazijl was De Gans open, een kleine poldermolen welke wordt bediend door Harm Eelkema uit Nes. De Hoop in Holwerd, korenmolen en tevens lesmolen van het Gild Fryske Mounders, werd bezet door Sije Hoekstra (leermeester Gild) en een leerling. De Ropta bij Metslawier draaide met de molenaars Sietse Smits en Leo Daane. Deze molen is één der meest authentieke molens in Nederland en is zeker een bezoek waard. De Eendragt in Anjum wordt door drie molenaars in werking gehouden: Jan Wüst, Henk Kingma en Auke Bijlsma. Deze grootste molen van de stichting herbergt tevens een klein molenmuseum.

Nu is het zo, dat er onder de vrijwillig molenaars een drietal personen zijn met het beroep van leraar. Over leraren zijn de meningen verdeeld, maar het moet gezegd: in onze club zijn dit nog niet de slechtste. Er is zelfs wel een goede conversatie mee te houden. Hoewel, dit gaat niet altijd op. Op de genoemde molendag krijgt men natuurlijk allerhande bezoek. Zo ook een jongedame met twee schattige kleine meisjes aan de hand. Ze herkende in de mij vergezellende molenaar een oud leraar van haar. En tot overmaat van ramp was er nog een gast aanwezig welke tevens dit beroep uitoefent. Het gesprek kwam tot haar prestaties tijdens de schooljaren, en dit viel niet helemaal gunstig uit. Gekscherend natuurlijk, maar dit moet maar net goed vallen. En het viel niet goed. Met een rood hoofd maakte ze rechtsomkeert met haar dochtertjes en riep nog: “maar ik heb wel twee prachtige dochters”. En ik dacht er achteraan: “Lekker puh!” Want dat is de grootste prestatie.

Sportdagen eindigen zonnig na regenachtige start

Dinsdagmiddag viel een deel van de eerste sportdag in Dokkum in het water, maar dat werd donderdag goed gemaakt. Een stralende middagzon zorgde voor een prachtige middag voor de basisschoolleerlingen. Op de sportvelden nabij sporthal de Trimmer en in de sporthal zelf werden diverse sporten uitgeoefend. Kinderen van verschillende basisscholen in Dokkum namen het tijdens de sportdag tegen elkaar op. Aangemoedigd door ouders en leraren maakten ze er een sportieve dag van.

De sportdagen bevatten verschillende onderdelen. Kinderen waren bezig met slagbalwedstrijden of met diverse diverse andere sport- en spelonderdelen. Dit jaar was er ook een groot springkussen te vinden op het evenemententerrein.

Stadsdebat Dokkum: discussie en nieuwe ideeën voor de stad


De aanwezigen vlogen elkaar niet in de haren, maar toch waren er soms stevige discussies over de toekomst van de Dokkumer binnenstad. Het Dokkumer stadsdebat dat woensdagavond in De IJsherberg werd gehouden ging leverde vooral ook nieuwe, creatieve ideeën op voor de stad. Het debat is onderdeel van een proces van de gemeente Dongeradeel om een nieuwe, integrale visie voor de binnenstad van Dokkum op te stellen. Dat is nodig om in de toekomst om te gaan met ontwikkelingen op het gebied van krimp en een afnemend aantal winkels in het centrum van Dokkum.

Trots op Dokkum
Voordat de tientallen aanwezige ondernemers, binnenstadsbewoners, ambtenaren en andere belangstellenden in vier groepen werden opgedeeld, presenteerde het bureau Rho adviseurs enkele bevindingen en feiten. Die waren onder andere opgedaan tijdens de eerder gehouden stadswandeling in de stad die hetzelfde doel had. Positieve punten die werden benoemd waren onder andere dat Dokkum een compacte stad is met een schat aan historische elementen. Met veel eigen ondernemers en ambachtelijke zaken in de binnenstad en met bewoners, ondernemers en gebruikers die hart voor Dokkum hebben.

Aanwezige kwaliteiten beter zichtbaar maken
Aandachtspunten werden door Rho ook volop genoemd. Het aantal winkels in de binnenstad daalde tussen 2009 en nu van 136 naar 112. De levendigheid in de stad buiten het hoogseizoen valt tegen en er is geen eenduidig verhaal waarmee de historie beleefbaar wordt gemaakt. Samen met een aantal andere negatieve punten werd dat vertaalt naar een algemene misie: vooral veel zaken verbeteren, aanwezige kwaliteiten beter zichtbaar maken en verborgen schatten gaan tonen. Na de inleiding gingen groepen uiteen en werd onder andere gesproken over de Zijl, de toekomst van de Markt, verkeer en parkeren en het zichtbaar maken van de cultuurhistorie van de stad.

Markt niet langer winkelgebied
Uit de discussies kwam naar voren dat het winkelgebied in Dokkum beperkter moet worden. De Markt hoort niet langer tot kernwinkelgebied en er zijn plannen om de Markt daarom een andere functie te geven. Die discussie kreeg dan ook als titel mee: ‘Alles draait om de Markt’. Wethouder Albert van der Ploeg liet in zijn welkomspraatje ook al doorschemeren dat er voor het opknappen van de Markt geen geld is. De plannen van Wijkraad Binnenstad Dokkum in samenwerking met Architect Ademaverkeer gaan zover ook niet. Enkele parkeerplekken zouden kunnen verdwijnen en door meer groen aan te brengen wordt het plein opgeknapt en wordt het zicht vanaf het hoge gedeelte een stuk beter. Daarnaast is er ruimte voor de fontein die Dokkum cadeau krijgt in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 en kunnen de contouren van de voormalige Abdijkerk eventueel weer worden opgebouwd.

Nieuw bestemmingsplan binnenstad
De toekomstvisie wordt ook gebruikt voor het opstellen van een nieuw bestemmingsplan voor de binnenstad. Het binnenstadsplan dat twee jaar geleden door het binnenstadsmanagement is opgesteld, biedt ook belangrijke input voor deze nieuwe integrale visie en het bestemmingsplan. Ook de andere plannen die eerder over Dokkum zijn opgesteld worden hierin meegenomen. In juni worden de eerste resultaten voorgelegd aan de gemeenteraad. In september moet de visie worden afgerond. Daarna wordt het nieuwe bestemmingsplan voor de binnenstad gemaakt.