Vrijdagmiddag werd onder toeziend oog van enkele tientallen belangstellenden de nieuwste expositie van Museum Dokkum geopend. Dat werd gedaan door journalist Lammert de Bruin, nazaat van Salomon Levi. Tot en met 8 mei 2016 is in Museum Dokkum de tentoonstelling ‘Al wat patriot is, moet dood!’ te zien. Het Kollumer Oproer van 1797 wordt daarmee weer in de schijnwerpers gezet. De Dokkumer patriotten beëindigden het oproer uiteindelijk met met grof geweld. De tentoonstelling zal na Dokkum in de Oudheidkamer in Kollum een vaste opstelling krijgen.
Na een inleiding van museumdirecteur Ihno Dragt werd duidelijk dat het nog lastig was om voldoende attributen voor de expositie te vinden. Het museum kreeg van diverse organisaties materialen in bruikleen om de tentoonstelling compleet te maken. Journalist Lammert de Bruin is elke dag kort op de radio te horen en houdt altijd bezig met ophef en oproer. Nog steeds zijn dezelfde trekken als die van Salomon Levi in de familie zichtbaar. “Je kunt een De Bruin niet koppiger maken dan wanneer er onrecht is”, aldus de Bruin. Hij kreeg van Dragt een fles Bonifatiusbitter uitgereikt. Met behulp van een ratel werd vervolgens met veel oproer de expositie geopend en door de aanwezigen bekeken.
De tentoonstelling vertelt het verhaal van deze roerige tijd in Friesland met de opkomst van de patriotten, het afzetten van de Stadhouder, de Franse periode en het installeren van koning Willem I. De ‘Kollumer Oproer’ in 1797 is voor de regio noordoost Friesland een belangrijke gebeurtenis die veel aandacht krijgt in de expositie. De tentoonstelling is rijk geïllustreerd met (spot)prenten, voorwerpen (zoals wapens), documenten, kleding en portretten. Ook is het grootste schilderij van Dokkum, met daarop het stadhuis van rond 1750 te bezichtigen.
Wat nu Nederland is heette in 1797 de Bataafse republiek (1795-1801). De Stadhouder was afgezet en de burgers –georganiseerd in vrijkorpsen en die zich de patriotten noemden- hadden in 1795 de macht genomen, naar Frans voorbeeld. De Oranjegezinden waren het niet altijd eens met maatregelen die getroffen werden door het patriottisch gezag. Toen een dienstweigeraar in Burum werd opgesloten, sloeg de vlam in de pan. Hij werd met geweld bevrijd en duizenden mensen togen naar Dokkum om dat te bezetten en te bevrijden van de patriotten. Toen de menigte voor de poorten van de stad stond werd een kanonschot van de Dokkumer patriotten 5 mensen gedood. De menigte hield het snel voor gezien en vluchtte naar huis. In de weken erna werden ongeveer 160 mensen gearresteerd en beboet of gegeseld. Twee oproerkraaiers werden onthoofd.
Het museum is open van maandag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Op koopzondagen van 13.00 tot 17.00 uur.
